در طول تاریخ توهمات شنوایی به عنوان شاهدی از ارتباط با قدرت های الهی تعبیر شده اند. اگرچه مدل های پزشکی معاصر اغلب آن ها را نامطلوب و نشانه ای از بیناری روانی می دانند.
در روان پزشکی توهمات شنوایی در زمینه ی تشخیص بیماری کمک فراوانی به ما می کند. پس شناخت توهم شنوایی در درک بیماری برای ما اهمیت فراوانی دارد. توهمات شنوایی ادراک نادرست از صداست که به صورت تجربه شنیدن کلمات یا صداهای درونی توصیف می شود که منشأ واقعی در دنیای بیرونی ندارند.
توهم شنوایی شامل شنیدن صداهایی است که هیچ منبع یا علت قابل مشاهده ای ندارند. در حالی که این مشکل در بیشتر افراد مبتلا به اسکیزوفرنی رخ می دهد در طیف وسیعی از افراد مبتلا به افسردگی نیز دیده می شود. همچنین در بعضی از موارد توهم شنیداری ممکن است بر اثر عوامل غیرروان پزشکی باشد.
نگران کننده ترین نوع توهم شنوایی توهم دستوری است که این زمانی است که کسی صدایی را می شنود و به آن ها می گوید این امر را انجام دهید. معمولا این دستورات بی ضرر هستند گاهی اوقات ممکن است فرد مبتلا به خود و دیگران آسیب برساند.
یکی از علل غیرروانی نوع شنوایی، کم شنوایی می باشد که فرد ممکن است صداهای ساده و یا ترکیبی را در سر یا گوش خود احساس کند.
شنیدن کلام در غیاب هر گوینده ای می تواند به عنوان توهمات کلامی تلقی شود. صداها ممکن است از یک منبع واحد مانند تلویزیون یا چند منبع باشد. ممکن است صدا منفرد یا چند صدا باشد. ممکن است صداها مثبت یا منفی باشد و مستقیما با فرد صحبت کنند و رویدادهایی که در حال وقوع هستند را توصیف نماید. بعضی از صداها ممکن است ناراحت کننده و زجرآور باشد و بعضی از صدا ممکن است دستوری باشد که فرد به خود یا دیگران آسیب برساند. توهمات شنوای کلامی معمولا ممکن است برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی و یا اختلال پس از سانحه بیشتر دیده شود.
به شکل شنیدن صداهای ساده و پس زمینه، صدای موسیقی، صداهای طبیعت یا صدای حیوانات باشد. میزان صدای دریافتی ممکن است خیلی آرام و یا خیلی بلند باشد.
اگر درست زمانی که به خواب می روید و یا از خواب بیدار می شوید توهمات شنوایی را تجربه کنید طبیعی تلقی می شود و دلیلی برای نگرانی نیست تا 70 درصد افراد حداقل یک بار این توهمات را تجربه کرده اند. اگر توهمات شنوایی را در حالی که کاملا بیدار هستید تجربه می کنید (اما نه همیشه) ممکن است نشانه یک بیاری روانی یا عصبی باشد با پزشک خود در این مورد صحبت کنید.
دانشمندان هنوز مکانیسم دقیقی را در مغز که باعث ایجاد توهم شنیداری شود پیدا نکرده اند. اما آن ها چند نظریه دارند:
فعال شدن خود به خود شبکه شنوایی در مغز در ناحیه تمپورال یا لوب گیج گاهی
عدم تعادل بین دوپامین و سروتونین که انتقال دهنده های عصبی هستند.
تقریبا 75 درصد از افراد مبتلا به اسکیزوفرنی توهمات شنوایی را تجربه می کنند در دسته اختلالات روان-پریشی قرار می گیرند.
در این بیماری فرد مبتلا نوعی قطع ارتباط با واقعیت را تجربه می کند. اسکیزوفرنی با موارد زیر مشخص می‌شود:
روان پریشی (قطع ارتباط با واقعیت)
توهمات
هذیان
گفتار و رفتار نامنظم
اختلال در استدلال و حل مسئله
ناکارآمدی شغلی و اجتماعی
اسکیزوفرنی یک بیماری مزمن است که ممکن است در چندین مرحله پیشرفت کند اگر به طول و الگوی مراحل می تواند متفاوت باشد. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی بیشتر احتمال دارد که توهمات را در مرحله فعال تجربه کنند.
اختلال دوقطبی 20 تا 50 درصد توهم شنیداری داشته اند.
اختلال پس از سانحه 40 درصد توهم داشته اند.
اختلالات اضطرابی 14 درصد
افسردگی شدید 10 درصد
توهمات شنوایی در 16 درصد از افراد مبتلا به کم شنوایی رخ می دهد که می تواند به دو شکل باشد: توهمات ساده (وزوز گوش) و توهمات پیچیده (گفتار موسیقی). هرچه اختلالات شنوایی بیشتر باشد احتمال ابتلا به توهمات شنیداری بیشتر خواهد بود.
اختلالات خواب
بیماری پارکینسون
سکته مغزی
میگرن
تومورهای مغزی در لوب تمپورال، ساقه مغزی یا تالاموس علل دیگر ایجاد کننده توهمات شنیداری
مصرف الکل و مواد مخدر تفریحی
کمبود خواب
گرسنگی شدید
برخی از داروها
استرس یا غم شدید
عفونت ها مخصوصا عفونت های ادراری
بهبودی پس از بیهوشی
درمان توهمات شنوایی به علت ان بستگی دارد. توهمات ناشی از شرایط موقت مانند گرسنگی شدید و کمبود خواب و ...
پس از درمان یا برطرف شدن علت زمینه ای متوقف می شود. معمولا برای افرادی که دچار مشکلات کم شنوایی هستند و کم شنوایی حسی عصبی معمولا درمان دارویی ندارد برای کم شدن وزوز گوش و توهم از تجویز سمعک استفاده می کنیم. متخصصین روان پزشک برای مدیریت توهم شنیداری زمانی دارو تجویز می کنند که بخشی از یک بیماری زمینه ای باشد. این داروها ممکن است داروهای اعصاب یا ضد روان پریشی باشد مثل کلوزامین یا داروهای روان گردان و ضد افسردگی و تثبیت کننده خلق و خو باشد.
درمان های دیگری که معمولا برای این افراد در نظر گرفته می شود درمان های غیردارویی، روان درمانی و گفتار درمانی است که در جلسات مختلف توسط روان شناسان و روان پزشکان بر مبنای ماهیت بیماری، درمان، توان‌بخشی و غیردارویی را انجام می دهد.
به اندازه کافی بخوابید.
از یک برنامه خواب منظم پیروی کنید.
از الکل و برخی از داروها خودداری کنید.
از مصرف مواد مخدر و روان گردان خودداری نمایید.
افرادی که دچار مشکل کم شنوایی هستند و توهم شنیداری را تجربه کرده اند توصیه می شود که آزمایش شنوایی سنجی انجام داده و اگر نیاز به سمعک و تربیت شنوایی هستند. طبق نظریه متخصصین شنوایی و سمعک در طرح درمانی که برای آن ها برنامه ریزی شده شرکت کنند تا از عوارض کم شنوایی که یکی از آن ها توهم شنوایی و وزوز گوش است در امان باشند.
