استرس و کم شنوایی

ارتباط میان استرس و کم شنوایی، برخلاف تصور رایج، تنها یک فرضیه روانی نیست بلکه پدیده ای فیزیولوژیک است که توسط شواهد علمی نیز پشتیبانی می شود. در پژوهشی که در Journal of Neuroscience منتشر شد، مشخص شد که استرس مزمن می تواند با ایجاد اختلال در جریان خون به حلزون گوش (cochlea)، موجب آسیب به سلول های مویی و در نتیجه افت شنوایی شود. به ویژه در تجربه هایی که با افراد دارای مشاغل پرتنش انجام دادم، کاهش دقت شنیداری و درک گفتار در محیط های شلوغ کاملاً مشهود بود. این تأثیر نه تنها به دلیل عوامل محیطی، بلکه نتیجه ی مستقیم اختلالات هورمونی ناشی از ترشح بیش از حد کورتیزول است که به گفته ی Harvard Health Publishing، می تواند عملکرد سیستم عصبی شنوایی را تضعیف کند.

استرس مزمن و افت شنوایی: زنگ خطری برای سلامت گوش ها

بله، هم استرس حاد و هم مزمن می توانند بر شنوایی تأثیر منفی بگذارند. اما برای درک بهتر این موضوع، ابتدا باید بدانیم استرس دقیقاً چیست.

استرس، واکنش طبیعی بدن در برابر فشارهای بیرونی است؛ این فشارها می توانند ناشی از اتفاقات ناگهانی، چالش های زندگی، یا حتی تنش های طولانی مدت باشند. هنگامی که با شرایط جدید، غیرمنتظره یا خارج از کنترل مواجه می شویم، بدن ما وارد حالت "هشدار" می شود.

در این شرایط، بخش آمیگدال مغز سیگنالی اضطراری به هیپوتالاموس می فرستد. هیپوتالاموس نیز با ترشح هورمون اپی نفرین (آدرنالین) از غدد فوق کلیوی، سیستم عصبی سمپاتیک را فعال می کند. این فرآیند، واکنش معروف «جنگ یا گریز» را در بدن آغاز می نماید: ضربان قلب بالا می رود، تنفس سریع تر می شود، فشار خون افزایش می یابد و بدن در حالت آماده باش قرار می گیرد.

اگر استرس ادامه دار باشد و به طور مزمن تجربه شود، این حالت هشدار در بدن باقی می ماند و باعث بروز پیامدهای منفی در بسیاری از اندام ها، از جمله سیستم شنوایی، می شود.

یکی از مهم ترین این پیامدها، افزایش فشار خون است. فشار خون بالا به رگ های خونی آسیب می زند؛ از جمله رگ هایی که مسئول خون رسانی به گوش داخلی و سلول های ظریف مویی داخل حلزون گوش هستند. این سلول ها برای دریافت صدا ضروری اند و آسیب به آن ها می تواند به کاهش شنوایی یا حتی از دست دادن دائمی آن منجر شود.

در نتیجه، استرس مزمن نه تنها سلامت عمومی شما را تهدید می کند، بلکه ممکن است به شنوایی تان نیز آسیب جدی وارد کند.برخی از علائمی که ممکن است در اثر کم شنوایی ناشی از استرس تجربه کنید عبارتند از:

• احساس پری یا گرفتگی مداوم در گوش ها

• درد یا ناراحتی در ناحیه گوش

• افزایش فشار داخلی گوش

• کاهش وضوح صداها یا احساس صدای "خفه و مبهم"

• کاهش شنوایی در یک یا هر دو گوش

چگونه استرس می تواند به صدای وزوز در گوش ها منجر شود؟

بله. تحقیقات نشان می­دهد که استرس می­تواند هم وز وز گوش موجود را بدتر کند و در برخی موارد هم ممکن است در شروع آن نقش داشته باشد. وقتی استرس دارید هم کاهش جریان خون، و هم افزایش آگاهی از احساسات درونی را تجربه می­کنید که باعث می شود زنگ زدن یا وز وز گوش شما قابل توجه تر و نادیده گرفتن آن دشوارتر شود. بسیاری از افراد گزارش می­دهند که استرس یک عامل محرک برای بدتر شدن علائم و وز وز گوش آنها است. متاسفانه استرس و وز وز گوش می­تواند با یکدیگر ترکیب شوند و یک چرخه نامطلوب ایجاد کنند که در آن وز وز گوش می­تواند باعث افزایش ناامیدی، اضطراب و اختلال در خواب شود. این امر منجر به افزایش سطح استرس می شود که درک وز وز گوش را بدتر می­کند. گردش خون ضعیف ناشی از بیماری های مرتبط با استرس همچنین می­تواند منجر به وز وز گوش ضربان­دار شود نوعی وز وز گوش که مانند صدای ریتمیک در گوش شما به نظر

می­رسد و اغلب به صورت ضربان یا پمپاژ هماهنگ با ضربان قلب توصیف می شود. از آن جا که وز وز گوش ضربان­دار می­تواند به طور بالقوه نشانه ای از یک بیماری زمینه­ای جدی باشد در صورت مشاهده علائم، مراجعه به پزشک ضروری است.

مدیریت استرس، راهی برای محافظت از سلامت شنوایی

اگرچه همیشه نمی توان به طور کامل از کاهش شنوایی جلوگیری کرد، اما کنترل و مدیریت استرس می تواند نقش مؤثری در کاهش خطر بروز مشکلات شنوایی و همچنین کاهش علائم وزوز گوش داشته باشد.

روش های متعددی برای کاهش استرس وجود دارد، اما ما توصیه می کنیم این راهکارهای ساده و مؤثر را در سبک زندگی روزمره خود بگنجانید:

 فعالیت بدنی منظم

تنها ۲۰ دقیقه پیاده روی، دوچرخه سواری یا هر نوع ورزش هوازی می تواند تأثیر چشمگیری بر سلامت جسم و آرامش روانی شما داشته باشد. ورزش، سطح هورمون های استرس را کاهش داده و عملکرد کلی بدنincluding سیستم شنوایی را تقویت می کند.

 مدیتیشن و تمرینات آرام سازی

مدیتیشن منظم به کاهش تنش های ذهنی و شل شدن عضلات کمک می کند. این تمرینات ذهن آگاهانه می توانند با آرام سازی سیستم عصبی، شدت وزوز گوش و علائم همراه با استرس را کاهش دهند.

حرکت دادن عضلات صورت به طور خاص تنش را کاهش می دهد و سیگنال شادی متناظر را به مغز می فرستد.

از حمایت اجتماعی برخوردار شوید

با کسی صحبت کنید که بتواند شرایط شمار را درک کند و بازخورد مثبتی ارائه دهد

خواب را در اولویت قرار دهید

خواب بخش مهمی از سلامت و تندرستی کلی ماست خواب منظم و باکیفیت بالا می تواند به ما در مدیریت سطح استرس کمک کند انجام اقداماتی مانند محدود کردم مصرف مافئین ،اجتناب از نور مصنوعی نزدیک به زمان خواب و ایجاد یک برنامه شبانه همگی می توانند خواب را آسان تر کنند .

متخصصین شنوایی شناسی در کلینیکهای شنوایی سنجی اشراق به شما کم می کنند اگر دچار مشکل کم شنوایی و وزوز شده اید برای بررسی سلامت  شنوایی خود به یکی از کلینیک های ما مراجعه کنید. متخصصین ما در سمعک اشراق با استفاده از جدیدترین و بروزترین دستگاههای شنوایی سنجی،شنوایی شما را بررسی می کنند و در صورت کم شنوایی و وزوز راه کارهای مناسبی برای  کم شدن وزوز و جلوگیری از پیشرفت کم شنوایی به شما پیشنهاد می دهند متخصصین ما یک برنامه درمانی دقیق بر اساس سبک زندگی انتظارات شنوایی و بودجه شما ایجاد می کنند تا آرامش بیشتری دست پیدا کنید

آیا استرس می تواند بر شنوایی تأثیر بگذارد؟

بله. تحقیقات علمی و گزارش های بالینی متعدد، از جمله مقالات منتشرشده در American Journal of Audiology، تأیید کرده اند که استرس حاد و مزمن می تواند به اختلالات شنوایی منجر شود. استرس، به عنوان پاسخ طبیعی بدن به تهدید یا فشار، باعث فعال سازی سیستم عصبی سمپاتیک شده و با آزاد شدن اپی نفرین، ضربان قلب و فشار خون افزایش می یابد. این تغییرات به ویژه در بدن افرادی با زمینه ی آسیب پذیرتر شنوایی می تواند منجر به بروز یا تشدید کم شنوایی شود.

در کلینیک های شنوایی ، بسیاری از بیماران مراجعه کننده با مشکلات شنوایی، سابقه ی استرس های مزمن یا وقایع عاطفی شدید را گزارش می کنند. این یافته ها مورد تأیید متخصصان گوش، روان شناسان بالینی، و درمانگران رفتارشناختی است.

یکی از پیامدهای رایج استرس مزمن، فشار خون بالاست؛ موضوعی که به طور مستقیم با آسیب به رگ های خونی ظریف در ساختار گوش داخلی، به ویژه سلول های مویی داخل حلزون گوش، در ارتباط است. تجربیات بالینی و پژوهش های میدانی نشان داده اند که آسیب به این سلول ها یکی از دلایل اصلی کم شنوایی دائمی در افراد تحت استرس است.

آیا استرس می تواند باعث وزوز گوش شود؟

بله. طبق مطالعات معتبر و شواهد بالینی، استرس نقش چشم گیری در بروز و تشدید وزوز گوش دارد. در حالت استرس، هم جریان خون کاهش می یابد و هم حساسیت به درک صداهای درونی افزایش می یابد. بسیاری از افرادی که با وزوز گوش زندگی می کنند، گزارش داده اند که در دوره های پرتنش، شدت و فرکانس صدای وزوز افزایش یافته است.

همکاری مشترک بین متخصصان گوش و روان شناسان در درمان این دسته بیماران، از جمله در مراکز شنوایی سنجی معتبر، گواهی بر اهمیت عوامل روانی در علائم شنوایی است. همچنین، وزوز گوش ضرباندار که معمولاً به صورت صدای پمپاژ همگام با ضربان قلب شنیده می شود، می تواند نشانه ای از مشکل عروقی ناشی از استرس باشد و نیاز به بررسی تخصصی دارد

نتیجه گیری

استرس مزمن می تواند به کاهش شنوایی و وزوز گوش منجر شود، اما با مدیریت مناسب استرس و انتخاب راهکارهای حمایتی، می توان این اثرات را کنترل کرد. در صورتی که افت شنوایی ادامه دار باشد، استفاده از سمعک می تواند نقش مؤثری در بهبود شنوایی و کاهش فشار روانی ناشی از کم شنوایی داشته باشد