آنچه در این صفحه میخوانید:
- عفونت گوش
- انواع عفونت گوش و دلایل آن
- عفونت گوش خارجی بیرونی یا گوش شناگر
- عفونت گوش میانی اوتیت میانی
- نقش شیپور استاش در ایجاد عفونت
- علل و عوامل مؤثر در انسداد شیپور استاش
- چه کسانی بیشتر در معرض عفونت گوش میانی هستند؟
- سایر عوامل خطر
- علائم عفونت گوش میانی
- روش های درمان
- درمان های دارویی و تخصصی
- اوتیت خارجی در کودکان
- علائم بالینی
- عوامل مستعد کننده
- میکروارگانیسم های شایع
- درمان
- پیشگیری
- عفونت گوش داخلی لابیرنتیت
- چه مدت عفونت گوش داخلی طول می کشد ؟
- علائم عفونت گوش داخلی
- درمان عفونت گوش داخلی
- حقایق و نکاتی در مورد عفونتهای گوش داخلی


عفونت گوش
عفونت گوش بیشتر در کودکان شایع است، اما بزرگسالان نیز ممکن است به آن دچار شوند و در این گروه می تواند نشانه ای از مشکل جدی تری باشد. این بیماری به سه نوع تقسیم می شود: عفونت گوش خارجی، میانی و داخلی که هرکدام علائم و درمان خاص خود را دارند. نوع خارجی بیشتر در اثر رطوبت و استفاده نادرست از گوش پاک کن ایجاد می شود، نوع میانی اغلب به دنبال سرماخوردگی است و نوع داخلی با سرگیجه و تهوع همراه است.
مقایسه انواع عفونت گوش
عفونت گوش داخلی (لابیرنتیت) | عفونت گوش میانی (اوتیت میانی) | عفونت گوش خارجی (اوتیت خارجی) |
ویژگی ها |
حلزون و مجاری تعادلی | فضای پشت پرده گوش | کانال گوش بیرونی | محل درگیری |
ویروس ها (آنفلوآنزا، تبخال)، کمتر باکتری |
عفونت ویروسی/باکتری، انسداد شیپور | رطوبت، گوش پاک کن، باکتری/قارچ | علت شایع |
سرگیجه، تهوع، وزوز، اختلال تعادل | تب، درد، ترشح، کاهش شنوایی | درد، خارش، ترشح، تورم کانال گوش | علائم |
همه سنین؛ افرادی با سابقه ویروسی |
کودکان (۶ تا ۱۸ ماه)، افراد سرماخورده | شناگران، کودکان | گروه پرخطر |
داروهای ضد تهوع، آنتی بیوتیک، استراحت
|
داروهای خوراکی، گاهی جراحی | آنتی بیوتیک موضعی، اجتناب از رطوبت | درمان |
انواع عفونت گوش و دلایل آن
عفونت گوش خارجی ( بیرونی ) یا گوش شناگر
عفونت گوش خارجی به گوش شناگر معروف هست این نام به خاطر این است که این بیماری بیشتر در شناگران و افرادی که دائما با رطوبت وآب سرو کار دارند بیشتر دیده می شود در این افراد به علت رطوبت کانال مجرای گوش و باکتریهای در این مکانها بهتر رشد پیدا می کنند و باعث عفونت در این ناحیه می شوند .
علل ایجاد عفونت گوش خارجی
پوست کانال گوش به صورت یک دیوار محافظتی است در برابر با کتریها و قارچها که از بافت های زیرین خود محافظت می کند . هنگامی که این مانع پوستی شکسته می شود باکتریها و قارچها به بافتهای زیرین حمله می کنند وباعث ایجاد عفونت در این نواحی می شوند . این بیماری بر اثر رطوبت زیاد یا وارد شدن جسم خارجی در کانال گوش ایجاد می شود . رطوبت زیاد در کانال گوش باعث تغییرات محیط اسیدی کانال گوش می شود و محل مناسبی می شود برای رشد باکتریها و قارچها همچنین خراش و صدمه دیدن مجرای گوش در هنگام استفاده از جسم خارجی ( مثل گوش پاک کن ) باعث از بین رفتن پوست مجرای گوش و مستعد شدن آن به عفونت می شود . بعضی از مواد شیمیایی نیز باعث تحریک کانال گوش به عفونت می شود .
علائم عفونت گوش خارجی
- گوش درد (به ویژه هنگام لمس گوش)
- خارش داخل کانال گوش
- قرمزی و تورم مجرای گوش
- ترشحات چرکی یا آغشته به خون
- احساس پری یا گرفتگی در گوش
- کم شنوایی موقت
- زنگ زدن گوش (وزوز)
- درد گسترش یافته به صورت یا گردن
- تورم غدد لنفاوی اطراف گوش
درمان عفونت گوش خارجی
شامل اجتناب از شنا و حمام رفتن مداوم و استفاده از مسکنها برای تسکین درد و استفاده از آنتی بیوتیکها با نظر پزشک متخصص ، معمولا پزشکان از داروهایی را تجویز می کنند برای تسکین درد و اسید وز کردن مجرای گوش . تشخیص عفونت گوش خارجی ، پرده گوش و یا عفونتهای گوش میانی از طریق معاینه و اتوسکوپی صورت می گیرد . رنگ پرده گوش سالم صورتی مایل به خاکستری می باشد درحالیکه پرده گوش دچار عفونت معمولا متورم و قرمز می باشد . غیر از معاینه از روشهای مرسوم تشخیص عفونت گوش خارجی و میانی و بررسی وجود مایع در گوش میانی ، آزمایشهای تمپانومتری رادیومتری انجام می دهیم . معمولا برای کودکانی که دچارعفونتهای پی در پی گوش میانی می شوند جهت بررسی سلامت سیستم ایمنی کودک و آزمایش خون نیز درخواست می شود .
کلینیک سمعک اشراق با بهره گیری از تجهیزات پیشرفته و کادری مجرب، خدمات تشخیص و درمان انواع اختلالات شنوایی از جمله تست های مرتبط با عفونت های گوش را ارائه می دهد. همچنین با انجام کامل ترین تست های شنوایی سنجی، به افراد کم شنوا در مسیر تشخیص دقیق و درمان مناسب کمک می کند.برای انتخاب سمعک و اطلاع از قیمت و خرید به صفحه سمعک مراجعه کنید.
آسیب های استفاده از گوش پاک کن را جدی بگیرید
عفونت گوش میانی (اوتیت میانی)
عفونت گوش میانی یکی از بیماری های شایع، به ویژه در کودکان است. این بیماری اغلب در پی عفونت های ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی یا آلرژی ایجاد می شود و در مواردی نیز باکتری ها عامل آن هستند.
نقش شیپور استاش در ایجاد عفونت
در حالت طبیعی، شیپور استاش مسئول تهویه و تخلیه ترشحات گوش میانی است. اما هنگام سرماخوردگی، آلرژی یا سایر التهابات تنفسی، این لوله متورم و مسدود می شود. در نتیجه:
-
تهویه گوش میانی مختل شده،
-
فشار منفی و خلأ در گوش میانی ایجاد می شود،
-
و این شرایط باعث مکش ویروس ها و باکتری ها از حلق به داخل گوش میانی می گردد.
همچنین مایع تجمع یافته در گوش که تخلیه نمی شود، به محیطی مناسب برای رشد میکروارگانیسم ها تبدیل شده و منجر به عفونت حاد یا مزمن گوش میانی می شود. در این وضعیت، حرکت پرده گوش مختل شده و کاهش شنوایی احساس می شود.
علل و عوامل مؤثر در انسداد شیپور استاش
عوامل متعددی می توانند باعث اختلال در عملکرد شیپور استاش شوند:
-
آلرژی های فصلی یا مزمن
-
سرماخوردگی و عفونت های ویروسی
-
عفونت های سینوسی
-
وجود مخاط اضافی در بینی و گلو
-
استعمال دخانیات یا تماس با دود سیگار
-
بزرگ بودن لوزه سوم
-
تغییرات ناگهانی در فشار هوا (مانند پرواز یا کوهنوردی)
چه کسانی بیشتر در معرض عفونت گوش میانی هستند؟
کودکان به دلایل زیر بیشتر در معرض ابتلا قرار دارند:
-
شیپور استاش در کودکان کوتاه تر، باریک تر و افقی تر است که تخلیه مایعات را دشوارتر می کند.
-
تغذیه با شیشه شیر به ویژه در حالت خوابیده، خطر عفونت را افزایش می دهد.
-
سیستم ایمنی کودکان هنوز به طور کامل رشد نکرده است.
سایر عوامل خطر:
-
استفاده از پستانک
-
حضور در محیط های آلوده به دود سیگار
-
ابتلا به عفونت های اخیر تنفسی
-
تغییرات آب وهوایی یا ارتفاع
علائم عفونت گوش میانی
علائم این بیماری معمولاً ۲ تا ۷ روز پس از شروع سرماخوردگی یا عفونت تنفسی بروز می کنند:
-
درد گوش (خفیف تا شدید)
-
تب
-
ترشح از گوش (گاهی زرد یا خونی)
-
کاهش شنوایی
-
وزوز گوش
-
بی قراری، گریه های غیرمعمول در کودکان
-
مشکل در خوابیدن
-
احساس پری یا فشار در گوش
-
کاهش اشتها
روش های درمان
در بیشتر موارد، درمان اولیه شامل استراحت، کنترل درد با داروهای مسکن و رعایت بهداشت عمومی است. این اقدامات اغلب باعث بهبود خودبه خود عفونت در چند روز می شوند.
درمان های دارویی و تخصصی:
-
در صورت تداوم یا شدت عفونت، آنتی بیوتیک خوراکی توسط پزشک تجویز می شود.
-
کودکانی که به طور مکرر دچار عفونت گوش می شوند، ممکن است به جراحی و قرار دادن لوله تهویه (VT) در پرده گوش نیاز داشته باشند تا تخلیه مایعات تسهیل شود.
-
در مواردی که لوزه سوم عامل انسداد شیپور استاش باشد، برداشتن لوزه سوم با نظر متخصص گوش، حلق و بینی انجام می گیرد.
اوتیت خارجی در کودکان
اوتیت خارجی یا التهاب کانال گوش بیرونی، در کودکان شایع است. در نوع حاد، کودک دچار درد شدید گوش و گاهی ترشح گوش (اتوره) می شود. نوع مزمن معمولاً با خارش، درد خفیف و کاهش شنوایی انتقالی همراه است.
علائم بالینی:
-
درد، قرمزی و تورم مجرای گوش
-
ترشح سفت و بدبو
-
بزرگ شدن غدد لنفاوی اطراف گوش
عوامل مستعد کننده:
-
رطوبت زیاد (شنا، تعریق)
-
خشکی پوست گوش
-
آسیب های پوستی (مثل اگزما)
-
دستکاری گوش یا استفاده از گوش پاک کن
میکروارگانیسم های شایع:
-
Pseudomonas aeruginosa
-
Staphylococcus aureus
-
قارچ هایی مانند کاندیدا و آسپرژیلوس
درمان:
-
تمیز کردن مجرای گوش
-
قطره های اسیدی و ضد میکروبی
-
در موارد شدید، آنتی بیوتیک خوراکی یا جراحی
پیشگیری:
-
استفاده از محلول الکل ۷۰٪ یا اسید استیک ۲٪ بعد از شنا
-
پرهیز از دستکاری گوش
-
محافظت از گوش هنگام حمام در دوران التهاب
اوتیت خارجی در کودکان
اوتیت خارجی یا التهاب کانال گوش بیرونی، در کودکان شایع است. در نوع حاد، کودک دچار درد شدید گوش و گاهی ترشح گوش (اتوره) می شود. نوع مزمن معمولاً با خارش، درد خفیف و کاهش شنوایی انتقالی همراه است.
علائم بالینی:
-
درد، قرمزی و تورم مجرای گوش
-
ترشح سفت و بدبو
-
بزرگ شدن غدد لنفاوی اطراف گوش
عوامل مستعد کننده:
-
رطوبت زیاد (شنا، تعریق)
-
خشکی پوست گوش
-
آسیب های پوستی (مثل اگزما)
-
دستکاری گوش یا استفاده از گوش پاک کن
میکروارگانیسم های شایع:
-
Pseudomonas aeruginosa
-
Staphylococcus aureus
-
قارچ هایی مانند کاندیدا و آسپرژیلوس
درمان:
-
تمیز کردن مجرای گوش
-
قطره های اسیدی و ضد میکروبی
-
در موارد شدید، آنتی بیوتیک خوراکی یا جراحی
پیشگیری:
-
استفاده از محلول الکل ۷۰٪ یا اسید استیک ۲٪ بعد از شنا
-
پرهیز از دستکاری گوش
-
محافظت از گوش هنگام حمام در دوران التهاب
اوتیت میانی در کودکان
اوتیت میانی التهاب گوش میانی است که به صورت حاد یا مزمن (چرکی یا سروزی) بروز می کند. این بیماری، پس از سرماخوردگی، دومین بیماری شایع کودکان است و اغلب بین ۶ تا ۱۸ ماهگی اتفاق می افتد.
علل:
-
ویروس ها (RSV، راینوویروس، آنفلوآنزا)
-
باکتری ها (پنوکوک، هموفیلوس، موراکسلا)
مکانیسم بیماری:
کوتاه و افقی بودن شیپور استاش در کودکان، به همراه احتقان تنفسی، باعث ایجاد فشار منفی در گوش میانی، تجمع ترشحات و رشد باکتری ها می شود.
علائم:
-
تب، گوش درد، بی قراری کودک
-
التهاب و برجستگی پرده گوش
-
ترشح چرکی یا خونی در موارد شدید
درمان:
-
در موارد خفیف، درمان حمایتی و کنترل درد
-
در موارد شدید، آنتی بیوتیک خوراکی
-
گاهی نیاز به لوله تهویه گوش (VT) یا برداشتن لوزه سوم در اوتیت های مزمن
پیشگیری:
-
تغذیه با شیر مادر
-
واکسن پنوکوک
-
پرهیز از دود سیگار
-
مدیریت حساسیت ها و عفونت های مکرر تنفسی
عفونت گوش داخلی ( لابیرنتیت )
التهاب در گوش داخلی که شامل حلزون ( شنوایی ) مجرای نیم دایره و اوتریکول ساکول ( مرتبط به تعادل ) که به صورت عفونتهای ویروسی و با کتریایی بروز می کند . عفونت ویروسی شایع ترین علت عفونت گوش می باشد . ویروسهای مرتبط به عفونت گوش شامل آنفولانزا ، تبخال ، و فلج اطفال ... می باشد که از نوع عفونت باکتریایی شایع تر می باشد .
چه مدت عفونت گوش داخلی طول می کشد ؟
بستگی به این دارد عفونت چه قدر شدید باشد . اگر به موقع درمان شود بیشتر عفونتهای گوش داخلی از چند روز تا 2 هفته بدون آسیب دائمی در گوش بر طرف می شود اما برخی از عفونتهای گوش داخلی ممکن است باعث آسیب جزئی یا شدید شنوایی بشود . اگر سیستم تعادلی دهلیزی نیز آسیب ببیند ممکن است زمان بهبودی طولانی تر شود نسبت به عفونتهای گوش میانی و خارجی ، عفونتهای گوش داخلی دوام بیشتری دارند و تا 6 هفنه نیز ممکن است درمان آن طول بکشد .
علائم عفونت گوش داخلی
علائم عفونت گوش داخلی به سرعت شروع شده و ممکن است برای چند روز علائم آن شدید باشد این علائم شامل :
- سرگیجه
- حالت تهوع
- کم شنوایی
- وزوز گوش
- مشکل در تمرکز چشمها
- سبکی سر
درمان عفونت گوش داخلی
معمولا داروهایی تجویز می شوند که برای کنترل علائم مفید باشند . از این داروها می توان به آنتی هیستامین ها ، داروهای آرامش بخش و کورتیکواستروئیدها اشاره کرد . در صورت عفونت فعال آنتی بیوتیک تجویز می شود و برای کم شدن و تسکین سرگیجه از راه حلهای زیر استفاده کنید .
- از تغییر دادن ناگهانی سر خود داری کنید
- در حین حمله سرگیجه بنشینید
- اگر دراز کشیده اید یا نشسته اید به آرامی از جایتان بلند شوید .
- در هنگام حملات سرگیجه از نگاه کردن به چراغهای چشمک زن و صفحات روشن خودداری کنید .
- از نور کم به جای تاریکی یا نور خیلی زیاد استفاده نمایید .
- از سوار شدن در مترو و اتوبوس خودداری کنید .
- از رانندگی جدا خودداری فرمائید .
- در پیک حملات از ورزش و حرکات بدنی خودداری نمایید .
حقایق و نکاتی در مورد عفونتهای گوش داخلی
- شایع ترین علت عفونت گوش داخلی ویروسها هستند و کمتر به صورت باکتریال اتفاق می افتد .
- بیشتر عفونتهای گوش میانی و خارجی خفیف بوده و طی یک یا دو هفته درمان می شوند اما عفونتهای گوش داخلی دوام بیشتری دارد .
- توجه داشته باشید اکثر عفونتهای گوش در گوش میانی اتفاق می افتد و علائم آن با عفونتهای گوش داخلی متفاوت است . معمولا عفونتهای گوش میانی با تب و ترشحات همراه است و بیمار دارای علائم گلو درد و فشار سینوسی و آبریزش بینی است که در عفونتهای گوش داخلی دیده نمی شود
- مشکلات شنوایی در عفونتهای گوش داخلی بیشتر است .
- عفونتهای گوش داخلی همراه با تهوع و سرگیجه و استفراغ است که معمولا در عفونتهای گوش میانی دیده نمی شود .
- غفونت گوش داخلی مسری نیست اما علت آن که ویروس یا باکتری است ممکن است مسری می باشد .
توصیه و سفارش
- از درمانهای خانگی پرهیز کنید .
- در هنگام تب و درد گوش سریعا به پزشک مراجعه کنید .
- داروهای تجویزی را منظم استفاده کنید .
- قبل و بعد از درمان حتما طبق نظر به پزشک آزمایش شنوایی سنجی انجام دهید .
- اگر عفونتها تکرار شونده باشند نیاز به بررسیهای بیشتری می باشد .
حتما به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه نمایید . - در درمان صبور باشید و استرس بی مورد را در خود کم کنید .