نشانه‌ها و علائم کم شنوایی وابسته به نوع و شدت آن متفاوت می‌باشد. یک فرد با کم شنوایی ملایم در دو گوش تجربه متفاوتی از صدا نسبت به فردی که دچار کم شنوایی عمیق هست دارد. یک نشانه عمومی آن این است که من صدا را می‌شنوم اما نمی‌فهمم دیگران چه می‌گویند.
اگر علائم و نشانه های کم شنوایی زود تشخیص داده شود میتوانید به درمان و رفع آن بپردازید. اما گاهی لازم به استفاده از سمعک است. کلینیک سمعک ارائه دهنده انواع سمعک از برندهای برتر جهان است برای مشاهده قیمت به صفحه قیمت سمعک بروید.
- دوستان یا خانواده می‌گویند که شما صدای تلویزیون و رادیو را خیلی بلند می‌کنید.
- نسبتا برای درک گفتار به ویژه در محیط‌های پر سر و صدا تلاش می‌کنید.
- در شنیدن صدای افراد از طریق تلفن مشکل دارید.
- در مکان‌یابی صدا دچار مشکل می‌شود.
- از مردم می‌خواهید کلمات خود را تکرار کنند.
- شما برای شنیدن وابسته به همسر یا عزیزان خود هستید.
- پس از شرکت در یک رویداد اجتماعی زود خسته می‌شوید.
- از وزوز گوش رنج می‌برید.
- ممکن است بعضی از صداهای بلند شما را ناراحت کند.
شایع‌ترین علت کاهش شنوایی که در اثر آسیب به سلول‌های ظریف مویی در گوش داخلی یا مسیرهای عصبی که صدا را به مغز می‌رساند ایجاد می‌شود. حدود 90% از افراد به این نوع کم شنوایی مبتلا هستند. در این نوع کم شنوایی هم حجم صدا و هم وضوح آن دچار مشکل می‌شود. کاهش شنوایی ممکن است ناگهانی یا تدریجی، یک یا دو گوش درگیر شود. علاوه بر وضوح و حجم صدا، ممکن است صداهای بلند به صورت غیرطبیعی ما را آزار دهد.
بعضی از افراد صداهای پایین را نمی‌شوند و صداهای خیلی بلند آزاددهنده هست. این بر اثر کاهش محدوده پویایی شنیدن در کم شنوایی حسی عصبی ایجاد می‌شود. در اشکال مختلف کم شنوایی‌های حسی عصبی ممکن است دامنه و طیف خاصی از صدا را بشنوید که تنوع گسترده‌ای دارد و هر کدام علائم خاصی را از خود نشان می‌دهد. در ادامه با توجه به شکل‌های مختلف کم شنوایی حسی عصبی و علائم آن را بررسی می‌کنیم.
یکی از متداول‌ترین کم شنوایی‌ها، حسی عصبی در فرکانس‌های بالا است که در بسیاری از افراد مسن که به پیرگوشی مبتلا هستند، این نوع کم شنوایی دیده می‌شود. در این شکل از کم شنوایی شنیدن موارد زیر دچار اشکال می‌شود:
- صدای زنان و کودکان
- بعضی از حروف، همخوان‌ها مثل س، ش، ف، و
- صدهای هشداردهنده ماشین‌ها (بوق سرعت پراید)
- زنگ تلفن و سیگنال‌های هشداردهنده
- آواز پرندگان
- بعضی از نت‌های موسیقی
معمولا این نوع کم شنوایی بر اثر انفجار و یا قرار گرفتن در معرض صداهای غیراستاندارد حین کار و به مرور زمان ایجاد می‌شود که به آن کم شنوایی ناشی از نویز گفته می‌شود. این نوع فقط در فرکانس KHz 4 می‌باشد. در این شکل ممکن است بعضی از صداهای زیر به خوبی شنیده نشود امام محدوده شنوایی نسبت به کم شنوایی در فرکانس‌های بالا، گسترده و بهتر می‌باشد. ممکن است صدای پرندگان را خوب نشنود اما صداهای هشداردهنده را به خوبی درک کند.
این شکل از کم شنوایی در فرکانس‌های میانی رخ می‌دهد و فرکانس‌های پایین و بالا نرمال می‌باشد که مسئول احساس زیر و بمی صدا می‌باشد. افرادی با این شکل از کم شنوایی، در شنیدن صدای موسیقی و صداهای گفتاری با مشکلات بیشتری مواجه هستند. در شنیدن صدای زیر مثل زنگ تلفن یا صداهای بم مشکلی ندارند.
این شکل از کم شنوایی برعکس کم شنوایی در فرکانس‌های بالاست که به آن شیب معکوس گفته می‌شود. افراد در شنیدن صدای کودکان و زنان مشکل کمتری دارند اما در شنیدن صداهای مردانه و ضخیم، مکالمات تلفن و صداها با شدت پایین، مشکلات بیشتری دارند. اکثر این افراد در شنیدن مکالمات رودررو دچار مشکل می‌شوند.
افراد با این شکل از کم شنوایی در شنیدن اکثر صداها (زیر و بم) و صداهای گفتاری با مشکل مواجه هستند و به طور کلی در تمام محیط‌های شنوایی و نسبت به یک فرد نرمال سخت‌تر می‌شنوند و در استفاده از وسایل ارتباطی دچار مشکلات فراوانی هستند.
در حدود 10% از افراد به این کم شنوایی مبتلا هستند. در این نوع حس و عصب گوش سالم است (گوش داخلی و عصب) اما مسیرهای انتقال صوت از گوش خارجی و میانی دچار اختلال شده است. معمولا این کم شنوایی قابل درمان و برگشت‌پذیر به شرایط نرمال را دارد. کم شنوایی انتقالی سریع‌تر از حسی عصبی اتفاق می‌افتد و ممکن است همراه با درد، احساس کیپی در گوش و وزوز یا ترشح و بوی بد آغاز شود که سریعا باید به پزشک گوش و حلق و بینی مراجعه کنیم.
در این نوع کم شنوایی، با توجه به این که در اثر اختلال در انتقال و تقویت اصوات با کاهش انرژی مواجه هستیم ممکن است افراد دچار به آن، در شنیدن اکثر صداهای پایین و متوسط و صداهای گفتاری و استفاده از وسایل ارتباطی مثل تلفن، تلویزیون و ... با مشکلات زیادی روبرو هستند.
معمولا کم شنوایی در یک گوش آغاز می‌شود و ناگهانی، که ممکن است از نوع کم شنوایی حسی عصبی یا انتقالی باشد. این کم شنوایی ممکن است بر اثر ضربه به سر یا انفجار رخ دهد و یا در اثر عفونت‌های ویروسی و یا باکتریایی و در بعضی از مواقع فرد بدون علت و ناگهانی دچار کم شنوایی می‌شود. با احساس کم شنوایی ناگهانی، در یک یا دو گوش، سریعا جهت درمان به پزشک گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. در بعضی از افراد با کم شنوایی سرگیجه، عدم تعادل و وزوزو گوش دیده می‌شود. در این نوع کم شنوایی، فرد احساس کیپی به طور ناگهانی در گوش‌ها می‌کند که ممکن است همراه با درد و بوی بد از گوش باشد.
افرادی که دچار ناشنوایی یکطرفه می‌شوند در جهت‌یابی و مکان‌یابی صدا مشکل دارند. این افراد در محیط‌های پر سر و صدا و شلوغ تمرکز روی منبع صدا برایشان سخت و مشکل می‌شود. همچنین با توجه به این که ورودی صدا از هر دو گوش به مغز برای تشخیص و درک صدا کمک می‌کند در کم شنوایی یکطرفه، نوعی کاهش انرژی در دریافت مغزی ایجاد می‌شود و که نتیجه آن کاهش درک صدا می‌باشد ممکن است در این حالت شما به منبع صدا نزدیک شوید تا این کاهش را جبران نمایید.
کم شنوایی موقت بر اثر قرار گرفتن در معرض صداهای بلند مثل انفجار و شلیک، آتش‌بازی و یا کنسرت موسیقی، و در محل کار ممکن است ایجاد شود که به آن «TTS» یا تغییر موقت آستانه شنوایی گفته می‌شود. در این نوع ممکن است به صورت موقت بعضی از اصوات را نشنوید و همراه با کم شنوایی، وزوز احساس کنید. بازگشت به شنوایی عادی ممکن است چند ساعت تا چند روز طول بکشد. بهبود کم شنوایی موقت اگر برای بار چندم برای شما اتفاق افتاده باشد. ممکن است با تاخیر باشد و در بعضی از اوقات کم شنوایی برای شما دائمی می‌شود. استفاده از وسایل محافظ شنوایی برای شما ضروری و لازم می‌باشد.
کم شنوایی در نوزاد تازه متولد شده اختلالی است پنهان که فقط با غربالگری شنوایی تشخیص داده می‌شود. علائم کم شنوایی در کودکان موارد ذیل می‌باشد:
- تاخیر در رشد گفتار و زبان
- کودک با صدای بلند از جا نمی‌پرد و واکنش نشان نمی‌دهد.
- کودک مکان صدا را تشخیص نمی‌دهد.
- افت تحصیلی دارد.
- مشکلات رفتاری و اجتماعی دارد.
- اختلال در یادگیری دارد.
- ترس از ارتباط با دیگران دارد و لب‌خوانی می‌کند.
