مراحل تجویز و آموزش استفاده از سمعک

آموزش استفاده از سمعک

آنچه می خوانید

سمعک چیست ؟

تشخیص میزان و نوع کم شنوایی

کاربرد های سمعک

مشکلات استفاده از سمعک

بخشهای مختلف سمعک

مراحل تجویز سمعک

روش استفاده از سمعک

باطری ها

انواع سمعک

در صورتی که فرد مشکل پزشکی داشته باشد، پس از بررسی پزشکی استفاده از سمعک توصیه می شود، برای دریافت و استفاده از سمعک باید به متخصص شنوایی مراجعه گردد.

سمعک چیست؟ و چه چیز موجب می شود که یک پزشک استفاده از سمعک را توصیه کند؟ کارکردهای سمعک برای فرد چیست؟

سمعک چیست؟
سمعک نوعی ابزار الکترونیکی برای تقویت صدا و انتقال آن به گوش است. این وسیله با تقویت صدای محیط به گوشهای آسیب دیده برای درک بهتر محیط اطراف کمک می کند. بسیاری از افراد بدون استفاده از سمعک ارتباط محدودی با محیط دارند. چرا که نمی توانند آنطورکه باید در گفتگو و فعالیت های اجتماعی شرکت کنند و با دیگران ارتباط برقرار کنند.

کار سمعک این است که با دریافت صداهای وارد شده به گوش، آنها را برحسب میزان شنوایی فرد مصرف کننده تقویت کنند و به صورت واضح بعد آن را به گوش هدایت نمایند. اگر استفاده از سمعک به صورت مناسب انجام گیرد و درست انتخاب شود، مشکلات شنوایی مصرف کننده تا حد بسیار زیادی حل می شود. البته این وسیله نمی تواند جایگزین کاملی برای شنوایی فرد باشد اما بسیار موثر می باشد.


تشخیص میزان و نوع کم شنوایی:
در بیشتر افراد بزرگسال، مسئله از آنجا شروع می شود که فرد دچار مشکلاتی در شنوایی می شود یا احساس می کند که آنطور که باید نمی شنود. برای فهمیدن صحبت های دیگران دچار مشکل شده و یا مجبور است با صدای بلند به تلویزیون و رادیو گوش دهد به طوری که گاهی سایر اعضای خانواده از بلند بودن صدا شاکی می شوند.

در میان کودکانی که شنوایی آنها دچار اختلال است، از زمان تولد و پس از آن با آزمونهای مختلف، مشکلات شنوایی تشخیص داده می شود.


کاربردهای سمعک
فرد با استفاده از سمعک صحبت های اطرافیان را بهتر می شنود وبهتر درک می کند.
فرد می تواند به سادگی در جلسه ها و مهمانی ها شرکت کند و فعال و اجتماعی باشد
 موجب می شود که استفاده کننده از خطرات و صداهای اطراف بهتر مطلع شود


مشکلات استفاده از سمعک
استفاده از سمعک برای بیشتر مشکلات شنوایی کاربرد دارد اما در بعضی موارد در محیط های شلوغ و پر سرو صدا به طور کامل قابل استفاده نیست. چرا که سمعک تمام صداهای محیط اطراف را تقویت می کند نه فقط صداهایی که فرد می خواهد بشنود. همچنین بعضی از افراد که شنوایی آنها دچار مشکلات شدید شده، حتی با استفاده از سمعک هم قادر نیستند که برخی از صداهای ضعیف تر را بشنوند.


بخش های مختلف سمعک
سمعکها براساس نوعی که دارند، بخش های مختلفی نیز دارند اما به طور کلی بیشتر سمعک ها شامل بخشهای زیر می شوند.

میکروفون
پردازشگر
تقویت کننده
رسیور (دریافت کننده)
باتری


مراحل تجویز سمعک
برای هر فردی که دارای مشکلات شنوایی باشد، استفاده از سمعک تجویز نمی شود. قبل از تجویز سمعک لازم است که فرد مراحلی را طی کند. این مراحل شامل تست شنوایی، مشاوره، قالبگیری و مرحله تنظیم می باشد.


تست شنوایی
قبل از هرچیز باید میزان شنوایی فرد بررسی شود و مشخص شود که کم شنوایی فرد از چه نوعی است و گوش فرد چه نوع صداهایی را به درستی نمی شنود. سپس با یک آزمایش گفتاری سطح تشخیص فرد از کلمات نیز مورد بررسی قرار می گیرد. این آزمایش نقش مهمی در تجویز استفاده از سمعک و انتخاب نوع آن دارد.

مشاوره
پزشک پس از معاینه اولیه با توجه به شرایط بیمار و سطح شنوایی او سمعک مورد نظر را به فرد پیشنهاد می دهد. این انتخاب باید با توجه به شرایط شنوایی فرد، سابقه پزشکی محدودیت های بدنی و بودجه صورت بگیرد.

قبل از سفارش محصول، فرد باید اطلاعاتی مانند مشخصات و نوع، دوره استفاده از سمعک، آموزش روش استفاده از سمعک و ... را بیاموزد همچنین باید درباره خدمات پس از فروش محصول نیز اطلاعاتی کسب کند. پس از سفارش، معمولا از یک هفته تا ده روز طول می کشد که کالا به دست فرد برسد و این زمانی است که بیمار باید برای فیتینگ آماده شود. فیتینگ به معنای تنظیم کردن درست و اصولی برای شنوایی فرد می باشد.

قالب گیری
افراد دارای گوشهای مختلف با اندازه ها و ویژگی های متفاوت هستند. پیش از اینکه سمعک تهیه شود لازم است که یک قالب اولیه از شکل گوش و مجرای آن تهیه گردد. عمل قالب گیری ساده است و درد ندارد. نوعی خمیر نرم به کمک سرنگ به داخل گوش تزریق می شود که در عرض چند دقیقه سفت می گردد. سپس پزشک این خمیر را از گوش خارج می کند و از شکل تهیه شده برای ساختن قالب یا خود سمعک استفاده می شود.


فیتینگ
فیتینگ به معنی تنظیم کردن قبل از استفاده از سمعک است. بعد از اینکه سمعک آماده شد، در یک جلسه ویژه روی گوش فرد قرار داده می شود. سپس با دقت از فرد تست هایی می گیرند تا شنوایی فرد را با استفاده از سمعک بررسی کنند. به کمک یک کامپیوتر، کیفیت صدا و درجه بلندی آن تنظیم می شود. همچنین در جلسه فیتینگ پزشک نحوه درست استفاده و نگهداری از محصول را به فرد استفاده کننده آموزش می دهد.

استفاده از یک یا دو سمعک
اینکه برای فرد یک یا دو سمعک تجویز شود بسته به میزان شنوایی فرد دارد. بعضی از افراد صرفا در یک گوش دچار ضعف هستند  اما برخی دیگر در دو گوش مشکل شنوایی دارند. همانطور که می دانید گوش مرکز ایجاد تعادل در بدن است . عدم استفاده از سمعک  در صورت نیاز، می تواند تعادل بدن را دچار مشکل کند.فرد باید بتواند جهت صدا را تشخیص دهد . استفاده از سمعک به این افراد کمک می کند تا در میان شلوغی به درستی صداها را درک کنند ولی قبل از استفاده از سمعک لازم است که فرد برخی از نکات را به درستی آموزش ببیند.
اگر فردی که می خواهد برای اولین بار استفاده از سمعک را تجربه کند، در هر دو گوش مشکل شنوایی داشته باشد، بهتر است از دو سمعک استفاده کنند. چرا که استفاده از یک سمعک همچنان اختلال شنوایی در گوش دیگر را دارد. همچنین استفاده از دو سمعک به طور همزمان برای این افراد مزایایی نیز دارد. به عنوان مثال جهت صدا را به درستی تشخیص می دهند، در مکانهای شلوغ بهتر صداها را درک می کنند و در دو گوش به صورت همزمان و برابر صدا را می شنوند. اما برای استفاده از سمعک لازم است که فرد نکاتی را بیاموزد.


روش استفاده از سمعک
اگر از سمعک استفاده می کنید باید یاد بگیرید تا آن را به درستی استفاده کنید تا به خوبی نتیجه بگیرید. برای استفاده درست از سمعک خود به این ترتیب عمل کنید.

1- همواره از باطری خوب و قوی استفاده کنید و در محفظه باطری را به دقت ببندید. دقت داشته باشید که باطری در جای درست خود قرار گرفته باشد.
2-جرم و کثیفی نوک قالب سمعک را تمیز کنید و فیلتر نوک آن را نیز در زمان مقرر تعویض کنید
3-قبل از استفاده به طور کامل دفترچه و دستور کار با سمعک خود را مطالعه کنید
4- تمیز کردن سمعک به کمک کلنکس یا یک دستمال نرم پارچه ای بسیار مفید است.
5-از وارد شدن آب و مواد پاک کننده در سمعک بپرهیزید و مراقب باشید به هیچ وجه سمعک شما خیس نشود. همچنین در زمان استفاده از اسپری و لوسیون بهتر است که مراقب باشید تا سمعک شما تماسی با این مواد نداشته باشد.
6-در برخی موارد ورود جرم گوش به سمعک موجب اختلال در کار آن می شود. ادیولوژیست به شما روش تمیز کردن جرم از بخش انتهایی سمعکتان را آموزش خواهد داد.
7-افرادی که گوشهایشان ترشح زیادی دارد لازم است که برای شستشوی گوش به پزشک مراجعه کنند.
8-از وارد کردن باطری با فشار به داخل سمعک خودداری کنید و روش درست جا انداختن باطری را بیاموزید.
9-باطری های سمعک معمولا بین پنج تا چهارده روز کار می کنند. این زمان بستگی به زمان استفاده شما از سمعک دارد؛ اما بهتر است که همواره یک بسته نو باطری همراهتان باشد.
10- در زمان حمام کردن و سشوار کشیدن سمعک را از گوش خود خارج کنید
11- در صورتی که کودک خردسال یا حیوان خانگی دارید بهتر است سمعک را از دسترس آنها دور نگه دارید

باطری ها
در بیشتر سمعک ها باطری های جنس zinc.air استفاده می شوند. این باطری ها برچسب هایی دارند که با برداشتن برچسب یک دقیقه طول می کشد تا باطری حداکثر فعالیت خود را انجام دهد. بعد می توانید باطری را داخل سمعک بگذارید. اگر می خواهید باطری سمعک شما فعال نباشد، برچسب آن را برندارید.


انواع سمعک
با رشد تکنولوژی، انواع مختلفی از سمعک ها ایجاد شد که بسته به نیاز افراد استفاده می شود.

به طور کلی دو دسته سمعک وجود دارد.

1-سمعک هایی که دیده نمی شوند و داخل گوش قرار می گیرند
استفاده از این نوع سمعک ها مناسب افرادی است که مشکل شنوایی آنها چندان زیاد نیست یا افرادی که مایل نیستند استفاده از سمعک آنها دیده شود. این نوع سمعک در زمان استفاده از سمعک داخل گوش قرار می گیرد و دیده نمی شود.


ویژگیها

 _این سمعک ها جلب توجه نمی کنند.
_ در سمعک هایی که پشت گوش قرار می گیرند، در زمان وزش باد، صدای باد برای فرد آزار دهنده است. اما زمانی که سمعک داخل گوش قرار گیرد، صدای باد فرد را اذیت نمی کند.
_ استفاده از سمعک داخل گوش این امتیاز را نیز دارد که فرد می تواند با فشار دادن یک دکمه، از تلفن سمعک هم استفاده کند.
  مشکلات استفاده از سمعک کوچک
_برای کودکانی که مشکلات شنوایی دارند استفاده از سمعک پنهانی توصیه نمی شود چون این نوع از سمعک کوچک است و ممکن است توسط کودک بلعیده شود.
_افرادی که ضعف شنوایی در آنها زیاد است نمی توانند از این نوع سمعک استفاده کنند.

2-سمعک هایی که در کانال گوش قرار می گیرند، ولی دیده می شوند
استفاده از سمعک هایی از این نوع به دلیل اینکه بزرگتر از دسته قبلی هستند دیده می شود؛ اما این سمعک از نوع قبلی قوی تر است.

از آنجایی که برای استفاده از سمعک های نوع اول و دوم باید آنها را داخل گوش قرار دهید، این سمعک ها به طور مخصوص برای گوش هر فرد ساخته می شوند؛ یعنی مرحله قالب گیری انجام می شود و بعد از آن سمعک براساس اندازه و خصوصیات گوش هر فرد ساخته می شود. پس از ساخته شدن نیز توسط متخصص تست می شود. با این وجود این دو نوع سمعک به دلیل سایز کوچکی که دارند برای کودکان مناسب نیستند. اول به این دلیل که کودک ممکن است سمعک را به دهان ببرد و دلیل دوم اینکه استفاده از سمعک های کوچک برای کودکان که در حال رشد هستند و کانال گوش آنها تغییر اندازه می دهد اقتصادی نیست چرا که خانواده مجبورند در طی دوره رشد کودک، بارها سمعک را عوض کنند. برای این گونه افراد استفاده از سمعک های نوع سوم توصیه می شود.


3-سمعک هایی که پشت گوش سوار می شوند
 سومین نوع سمعک پشت گوش فرد قرار می گیرد. میکروفون این سمعک با لوله مخصوصی به درون گوش اتصال پیدا می کند. این دستگاه با جمع آوری صدا از محیط اطراف آن را از طریق لوله مخصوص به داخل گوش و مرکز شنوایی منتقل می کند.


 ویژگی ها
_به طور معمول استفاده از این نوع سمعک برای افرادی است که دچار مشکلات حاد شنوایی هستند.

_ از این نوع سمعک می توان برای همه افراد با سنین مختلف استفاده کرد.

 معایب استفاده از سمعک روی گوش
_ این نوع سمعک کاملا مشخص است و برای افرادی که نمی خواهند استفاده از سمعک توسط آنها علنی باشد، ناراحت کننده است.

_ تولید کنندگان سمعک با توجه به بحث زیبایی و کیفیت صدا، توانسته اند سمعک های زیبا و با کیفیتی از این نوع را به بازار وارد کنند که بسیار مورد استقبال قرار گرفته و استفاده از آن برای افراد ساده تر شده است.
چند توصیه ضروری درباره استفاده از سمعک

افرادی که استفاده از سمعک برای آنها توصیه می شود باید این موارد را رعایت کنند.

پزشک شنوایی سنج پس از یک ماه از نصب سمعک، بیمار را مورد معاینه قرار می دهد. در این مدت شما می توانید مشکلات خود را در زمینه سمعکتان یادداشت کنید تا در زمان مقرر آن را با پزشک در میان قرار دهید.دلیل این یادداشت برداری تاکید بر فراموش نکردن مشکلات است. گوش بیمار باید پس از استفاده از سمعک تا حد امکان درست و دقیق کار کند.
بعد از اینکه به استفاده از سمعک عادت کردید، هر شش ماه یکبار برای تنظیم سمعک به پزشک مراجعه کنید.
روش استفاده از سمعک را بیاموزید.
در زمانی که  از سمعک استفاده نمی کنید آن را در جای تمیز و خشکی دور از دسترس کودکان و حیوانات قرار دهید.
قبل از استفاده از سمعک به خوبی روش تمیز کردن سمعک و گوش را یاد بگیرید.
روش عوض کردن باطری سمعک را بیاموزید تا در زمان استفاده از سمعک دچار مشکل نشوید.
اگر سمعک شما امکان نصب برنامه خاصی را دارد، روش تعویض برنامه آن را یاد بگیرید.

امیدوار است با این توصیه ها بتوانید استفاده از سمعک خود را به صورت درست و اصولی انجام دهید.

در جدول زیر سعی شده در مورد طول عمر سمعک ها بر اساس نوع های به اختصار توضیح داده شود