ادیوگرام نموداری است که نتایج آزمایش شنوایی را به ما نشان می‌دهد علائم این نمودار و خطوط، قراردادی می باشند که در همه جا یکسان است. با یادگیری و درک نمودار شنوایی، می‌توانیم کم شنوایی خود را بهتر درک کنیم. مهمتر از همه، نتایج آزمایش شنوایی که به صورت ادیوگرام نشان داده می شود است. و به متخصین شنوایی، سمعک، متخصص توانبخشی، گوش و حلق و بینی، در درمان و تعیین نوع سمعک و اقدامات توانبخشی کمک فراوانی می‌کند. هدف از شنوایی سنجی اندازه گیری توانایی شنوایی انسان در فرکانسهای مختلف که با علائم قراردادی به صورت یک نمودار نشان داده می شود.
کمترین شنیدنی صوتی که ما در یک فرکانس می شنویم آستانه شنوایی آن فرکانس گفته می شود که توسط متخصص شنوایی سنجی و با استفاده از دستگاه های پیشرفته شنوایی اندازه گیری می شود.
ابتدا متخصص شنوایی گوش شما را معاینه می کند و پس از آن شما به داخل اتاقک ضد صوت ادیومتری هدایت میشوید متخصص شنوایی در مورد نحوه انجام آزمایش توضیحاتی به شما می دهد. به شما می گوید هر وقت صدای بوق یا سوت ریز شنیدید دکمه ای را فشار دهید یا دستتونو بالا ببرید. سپس بر روی گوش شما هدفون‌ها قرار داده می‌شود و صداهای زیر و بم در فرکانس های مختلف برای شما فرستاده می شود و شما باید به کوچکترین صدایی که می شنوید پاسخ دهید. در هر فرکانس آستانه شنوایی بر روی برگه شنوایی سنجی ثبت شده و با خطوط به هم وصل می شوند تا نمودار شنوایی، به دست بیاید.
بر روی برگه نوار گوش جدولی ترسیم شده که دارای یک محور عمودی و یک محور افقی است. محور افقی فرکانس ها را نشان می دهد که این فرکانسها شامل ۸۰۰۰,۴۰۰۰,۲۰۰۰,۱۰۰۰,۵۰۰,۲۵۰ هرتز است با این که محدود شنوایی انسان بین ۲۰ تا ۲۰۰۰۰ هرتز می باشد اما به دلیل اینکه محدوده فرکانس گفتار بیشتر بین ۲۵۰ تا ۸۰۰۰ هرتز می باشد معمولاً این برای ما (به دلیل درک شنوایی گفتار) بسیار مهم است.
آستانه شنوایی در این فرکانس ها اندازه‌گیری می‌شود و از فرکانسهای دیگر در جدول استفاده نمی‌شود. محور عمودی شدت صدا را به ما نشان می دهد که بین ۰ تا ۱۲۰ تقسیم بندی شده است. صفر کمترین حدی است که ممکن است یک فرد بشنود و ۱۲۰ بیشترین شنیدنی است که ممکن است یک فرد با کم شنوایی عمیق تازه در این محدوده صدا را بشنود.
حال گوش راست و چپ با چه علامتی و چه رنگی نوشته می شود؟
گوش راست علامت دایره(0) و قرمز رنگ و گوش چپ با علامت (×) و آبی رنگ ثبت می شود. این دو علامت (0 و × )نشان دهنده آزمایش چپ و راست از وایق هدفون و مسیر هوایی شنوایی است که از طریق لاله و مجرای گوش صدا به گوش داخلی و مغز می رسد که به آن Ac یا Air Conduction (انتقال هوایی) گفته می‌شود آزمایش دیگر که در شنوایی سنجی انجام می‌شود از وایق انتقال استخوانی است یعنی یک ویبراتور وریدی استخوان پشت لاله گوش (ماستونیه) قرار داده می شود آستانه شنوایی انتقال استخوانی اندازه‌گیری می گردد که علامت آن گوش راست ( › ) و گوش چپ ( ‹ ) به این شکل ثبت می گردد.
پس ما در آزمایش شنوایی سنجی آستانه شنوایی راه هوایی (AC) و راه استخوانی (BC) را انجام می‌دهیم. در راه هوایی صدا از طریق گوش میانی و پرده منتقل می‌شود و اما در راه استخوانی صدا از طریق استخوان مستقیم منتقل شده و به حلزونی گوش (گوش داخلی)می رسد. حال اگر فردی عفونت گوش داشته باشد مسیرAC دچار اختلال می‌شود و دچار کم‌شنوایی در مسیر هوایی شده و آستانه شنوایی با علامت(0 و × )افت پیدا می‌کند اما مسیر BC مسیر استخوانی سالم است و آستانه شنوایی در حد نرمال می باشد. پس بین AC و BC یک فاصله می‌افتد که به آن کم‌شنوایی انتقالی گفته می شود حال اگر فردی کم شنوایی حسی عصبی داشته باشد آستانه های راه هوایی و استخوانی با هم کاهش پیدا می کند و روی هم می افتد و در افراد نرمال با شنوایی هنجار هم AC و BC روی هم می‌افتد که در تصاویر زیر نمودار نرمال و حسی عصبی و کانداکتیو به شما نشان داده می شود.
کم شنوایی می تواند حسی عصبی یا انتقالی باشد و یا ترکیبی از این دو که به آن کم شنوایی آمیخته گفته می‌شود.
در کم شنوایی حسی عصبی و در افراد نرمال، آستانه های AC (0 و × ) و BC( › و ‹ ) روی هم می افتد و در کم شنوایی انتقالی بین این دو فاصله می‌افتد. در کم شنوایی آن در چند فرکانس AC و BC با هم افت پیدا می‌کند و روی هم می باشند و در فرکانس های دیگر از هم فاصله می گیرند.
به طور کلی با دیدن ادیوگرام شکل و نوع و میزان کم شنوایی برای ما مشخص می گردد و می توانیم با این نتایج اقدامات درمانی و توانبخشی مناسبی را اتخاذ نماییم.
