استرس و کم شنوایی

ارتباط میان استرس و کم شنوایی، برخلاف تصور رایج، تنها یک فرضیه روانی نیست بلکه پدیده ای فیزیولوژیک است که توسط شواهد علمی نیز پشتیبانی می شود. در پژوهشی که در Journal of Neuroscience منتشر شد، مشخص شد که استرس مزمن می تواند با ایجاد اختلال در جریان خون به حلزون گوش (cochlea)، موجب آسیب به سلول های مویی و در نتیجه افت شنوایی شود. به ویژه در تجربه هایی که با افراد دارای مشاغل پرتنش انجام دادم، کاهش دقت شنیداری و درک گفتار در محیط های شلوغ کاملاً مشهود بود. این تأثیر نه تنها به دلیل عوامل محیطی، بلکه نتیجه ی مستقیم اختلالات هورمونی ناشی از ترشح بیش از حد کورتیزول است که به گفته ی Harvard Health Publishing، می تواند عملکرد سیستم عصبی شنوایی را تضعیف کند.

استرس مزمن و افت شنوایی: زنگ خطری برای سلامت گوش ها

بله، هم استرس حاد و هم مزمن می توانند بر شنوایی تأثیر منفی بگذارند. اما برای درک بهتر این موضوع، ابتدا باید بدانیم استرس دقیقاً چیست.

استرس، واکنش طبیعی بدن در برابر فشارهای بیرونی است؛ این فشارها می توانند ناشی از اتفاقات ناگهانی، چالش های زندگی، یا حتی تنش های طولانی مدت باشند. هنگامی که با شرایط جدید، غیرمنتظره یا خارج از کنترل مواجه می شویم، بدن ما وارد حالت "هشدار" می شود.

در این شرایط، بخش آمیگدال مغز سیگنالی اضطراری به هیپوتالاموس می فرستد. هیپوتالاموس نیز با ترشح هورمون اپی نفرین (آدرنالین) از غدد فوق کلیوی، سیستم عصبی سمپاتیک را فعال می کند. این فرآیند، واکنش معروف «جنگ یا گریز» را در بدن آغاز می نماید: ضربان قلب بالا می رود، تنفس سریع تر می شود، فشار خون افزایش می یابد و بدن در حالت آماده باش قرار می گیرد.

اگر استرس ادامه دار باشد و به طور مزمن تجربه شود، این حالت هشدار در بدن باقی می ماند و باعث بروز پیامدهای منفی در بسیاری از اندام ها، از جمله سیستم شنوایی، می شود.

یکی از مهم ترین این پیامدها، افزایش فشار خون است. فشار خون بالا به رگ های خونی آسیب می زند؛ از جمله رگ هایی که مسئول خون رسانی به گوش داخلی و سلول های ظریف مویی داخل حلزون گوش هستند. این سلول ها برای دریافت صدا ضروری اند و آسیب به آن ها می تواند به کاهش شنوایی یا حتی از دست دادن دائمی آن منجر شود.

در نتیجه، استرس مزمن نه تنها سلامت عمومی شما را تهدید می کند، بلکه ممکن است به شنوایی تان نیز آسیب جدی وارد کند.برخی از علائمی که ممکن است در اثر کم شنوایی ناشی از استرس تجربه کنید عبارتند از:

• احساس پری یا گرفتگی مداوم در گوش ها

• درد یا ناراحتی در ناحیه گوش

• افزایش فشار داخلی گوش

• کاهش وضوح صداها یا احساس صدای "خفه و مبهم"

• کاهش شنوایی در یک یا هر دو گوش

چگونه استرس می تواند به صدای وزوز در گوش ها منجر شود؟

بله. تحقیقات نشان می­دهد که استرس می­تواند هم وز وز گوش موجود را بدتر کند و در برخی موارد هم ممکن است در شروع آن نقش داشته باشد. وقتی استرس دارید هم کاهش جریان خون، و هم افزایش آگاهی از احساسات درونی را تجربه می­کنید که باعث می شود زنگ زدن یا وز وز گوش شما قابل توجه تر و نادیده گرفتن آن دشوارتر شود. بسیاری از افراد گزارش می­دهند که استرس یک عامل محرک برای بدتر شدن علائم و وز وز گوش آنها است. متاسفانه استرس و وز وز گوش می­تواند با یکدیگر ترکیب شوند و یک چرخه نامطلوب ایجاد کنند که در آن وز وز گوش می­تواند باعث افزایش ناامیدی، اضطراب و اختلال در خواب شود. این امر منجر به افزایش سطح استرس می شود که درک وز وز گوش را بدتر می­کند. گردش خون ضعیف ناشی از بیماری های مرتبط با استرس همچنین می­تواند منجر به وز وز گوش ضربان­دار شود نوعی وز وز گوش که مانند صدای ریتمیک در گوش شما به نظر

می­رسد و اغلب به صورت ضربان یا پمپاژ هماهنگ با ضربان قلب توصیف می شود. از آن جا که وز وز گوش ضربان­دار می­تواند به طور بالقوه نشانه ای از یک بیماری زمینه­ای جدی باشد در صورت مشاهده علائم، مراجعه به پزشک ضروری است.

مدیریت استرس، راهی برای محافظت از سلامت شنوایی

اگرچه همیشه نمی توان به طور کامل از کاهش شنوایی جلوگیری کرد، اما کنترل و مدیریت استرس می تواند نقش مؤثری در کاهش خطر بروز مشکلات شنوایی و همچنین کاهش علائم وزوز گوش داشته باشد.

روش های متعددی برای کاهش استرس وجود دارد، اما ما توصیه می کنیم این راهکارهای ساده و مؤثر را در سبک زندگی روزمره خود بگنجانید:

 فعالیت بدنی منظم

تنها ۲۰ دقیقه پیاده روی، دوچرخه سواری یا هر نوع ورزش هوازی می تواند تأثیر چشمگیری بر سلامت جسم و آرامش روانی شما داشته باشد. ورزش، سطح هورمون های استرس را کاهش داده و عملکرد کلی بدنincluding سیستم شنوایی را تقویت می کند.

 مدیتیشن و تمرینات آرام سازی

مدیتیشن منظم به کاهش تنش های ذهنی و شل شدن عضلات کمک می کند. این تمرینات ذهن آگاهانه می توانند با آرام سازی سیستم عصبی، شدت وزوز گوش و علائم همراه با استرس را کاهش دهند.

نتیجه گیری

استرس مزمن می تواند به کاهش شنوایی و وزوز گوش منجر شود، اما با مدیریت مناسب استرس و انتخاب راهکارهای حمایتی، می توان این اثرات را کنترل کرد. در صورتی که افت شنوایی ادامه دار باشد، استفاده از سمعک می تواند نقش مؤثری در بهبود شنوایی و کاهش فشار روانی ناشی از کم شنوایی داشته باشد