

ترومای آکوستیک چیست؟ (آسیب ناشی از صوت)
ترومای آکوستیک نوعی خاص از کم شنوایی است که در اثر قرار گرفتن در معرض صداهای بسیار بلند – چه ناگهانی و چه مداوم – ایجاد می شود. نمونه های شایع این صداها شامل انفجارها، شلیک گلوله یا موسیقی با حجم بسیار بالا هستند.
این نوع آسیب می تواند به صورت تدریجی یا ناگهانی بروز کند و در موارد شدید، منجر به کم شنوایی دائمی شود.
آسیب صوتی معمولاً زمانی رخ می دهد که فرد در معرض صداهایی با شدت بیش از ۱۶۰ دسی بل قرار بگیرد؛ این نوع صداها معمولاً همراه با افزایش ناگهانی فشار بارومتریک، مانند انفجارها، دیده می شوند. برای مثال، شلیک گلوله در فاصله نزدیک به گوش می تواند به کم شنوایی موقت یا حتی دائمی منجر شود، به ویژه اگر گوش محافظت نشده باشد.
مقایسه انواع منابع صدا و شدت دسی بل
منبع صدا | شدت صدا (دسی بل) | امکان آسیب دیدگی بدون محافظ |
زمزمه آرام | ۳۰ | ❌ |
مکالمه معمولی | ۶۰ | ❌ |
ترافیک سنگین | ۸۵ | ✅ در مواجهه طولانی مدت |
موتورسیکلت / کارگاه صنعتی | ۹۵-۱۱۰ | ✅ |
کنسرت موسیقی / هدفون با صدای بالا | ۱۱۰-۱۲۰ | ✅ |
شلیک گلوله / انفجار | ۱۴۰-۱۶۵+ |
✅ (ممکن است فوری و دائم) |
علل آسیب های صوتی چیست؟
بسیاری از افراد به دلیل شغل یا سبک زندگی خود، در معرض خطر ابتلا به آسیب های صوتی قرار دارند. برای مثال، سربازان اغلب با صدای شلیک گلوله یا انفجار مواجه اند و نوازندگان در معرض موسیقی با حجم صدای بالا قرار می گیرند. همچنین، زندگی یا کار در محیط هایی که در آن ها صداهای بلند برای مدت زمان طولانی وجود دارد، می تواند خطر بروز آسیب های شنوایی را به طور چشم گیری افزایش دهد.
برخی دیگر از منابع صدای بلند که می توانند موجب کاهش شنوایی موقتی یا دائمی شوند عبارتند از: موتورسواری، استفاده از خودروهای پرصدا، و فعالیت در کارگاه هایی مانند آهنگری، نجاری یا تعمیرات صنعتی.
خطر بروز آسیب شنوایی ناشی از صدا به چند عامل کلیدی بستگی دارد:
- شدت صدا (دسی بل): صداهای زیر ۷۰ دسی بل معمولاً ایمن هستند، اما از حدود ۸۵ دسی بل به بالا، خطر آغاز می شود؛ به ویژه اگر تماس با صدا مکرر یا طولانی مدت باشد.
- مدت زمان قرارگیری در معرض صدا: هرچه زمان بیشتری در معرض صدای بلند باشید، آسیب پذیری شنوایی بیشتر می شود.
- فاصله تا منبع صدا: هرچه منبع صدا به گوش نزدیک تر باشد، احتمال آسیب دیدگی بیشتر خواهد بود.
در نتیجه، محافظت از گوش ها در برابر صداهای بلند – به ویژه در محیط های پرخطر – نقش مهمی در پیشگیری از آسیب های شنوایی ایفا می کند.
علائم آسیب صوتی چیست؟
بسته به این که آیا ترومای صوتی شما در اثر قرار گرفتن در معرض سر و صدای ناگهانی یا طولانی مدت ایجاد شده باشد. علائم شما میتواند متفاوت باشد. فرض می کنید در معرض یک صدای بلند و ناگهانی مثل صدای شلیک گلوله قرار میگیرید. ممکن است کمی پس از حادثه علائم کم شنوایی را تجربه کنید و علائم شما به تدریج با گذشت زمان بدتر شود. با این حال اگر قرار گرفتن در معرض سر و صدا در مدت زمان طولانیتری رخ دهد، ممکن است چند یا چند سال طول بکشد تا کم شنوایی قابل توجه شود. خوشبختانه از دست دادن دائمی شنوایی همیشه بعد از قرار گرفتن در معرض صداهای بلند اتفاق نمیافتد. در عوض در برخی از افراد فقط دچار کم شنوایی موقت میشوند و شنوایی آنها پس از چند روز به حالت عادی بر میگردد. متأسفانه برخی دیگر آن قدر خوش شانس نیستند و با علائم باقی مانده طولانی مدت درگیر میشوند. مهم است که به خاطر داشته باشید از دست دادن توانایی شنوایی تنها یکی از علائم احتمالی آسیب صوتی است و نحوه تجربه آن نیز میتواند متفاوت باشد. برخی از علائم احتمالی عبارتند از:
- وز وز یا احساس زنگ زدن در گوش
- کم شنوایی در یک یا در دو گوش
- صداهایی که قبلاً به راحتی شنیده میشد، اکنون خفه یا ضعیف شدهاند.
- از مردم بخواهید که حرفشان را تکرار کنند.
- نیاز به افزایش میشوند، صدای تلفن، تلویزیون یا رادیو و ... .
وقتی آسیب صوتی منجر به از دست دادن توانایی شنوایی میشود عموماً منجر به نوع خاصی از کم شنوایی حسی عصبی میشود. این دسته شایعترین نوع کم شنوایی است و زمانی اتفاق میافتد که گوش داخلی یا عصب شنوایی آسیب ببیند. این از دست دادن معمولاً زمانی اتفاق میافتد که برخی از سلولهای مویی داخل حلزون گوش آسیب ببینند. علاوه بر قرار گرفتن در معرض صداهای بلند، پیری، برخی داروها و بیماریها میتوانند باعث کم شنوایی شوند. اگر چه کم شنوایی حس عصبی به ندرت قابل درمان است اما سمعک میتواند برای کاهش علائم آن مفید باشد.
آسیب صوتی چگونه تشخیص داده می شود؟
آسیب صوتی چگونه درمان می شود؟
متخصص شنوایی سنجی باید با در نظر گرفتن عوامل متعدد یک برنامه شخصی سازی شده برای شما تدوین کند. پزشک شما باید در مورد نوع کم شنوایی شما شفاف باشد و گزینههای درمانی که بهترین را برای موفقیت در مورد خاص شما دارند، توصیه کند. به طور کلی پزشکان جلوگیری از هر گونه کم شنوایی بیشتر و باز گرداندن آن تا حد امکان تمرکز دارند. درمانهای معمول مورد استفاده برای کاهش شنوایی مرتبط با ترومای صوتی عبارتند از: ترمیم پرده گوش، درمان استروئیدی و سمعک.
پیش آگهی چیست؟
کم شنوایی پیشرونده و وز وز گوش از عوارض اصلی هستند. متأسفانه همان طور که ذکر شده کم شنوایی ناشی از ترومای صوتی اغلب دائمی است. برای محافظت تا حد امکان از قرار گرفتن در معرض صداهای بلند جلوگیری کنید. به عنوان مثال هنگام قرار گرفتن در معرض منابع صوتی بلند از محافظ گوش مانند هدفون و یا قالبهای ضد صدا استفاده کنید تا از بدتر شدن وضعیت جلوگیری کند. علاوه بر این مراقب هر گونه فعالیتی باشید که میتواند گوش شما را در معرض آسیب بیشتر قرار دهد. از وسایل محافظ استفاده کنید یا از این فعالیتها به طور کلی اجتناب کنید.
درمان کم شنوایی ناشی از ضربه صوتی با سمعک
افرادی که دچار کم شنوایی بر اثر مواجهه با صداهای شدید یا ضربات صوتی می شوند، بسته به نوع و شدت افت شنوایی و میزان اختلالات ارتباطی در زندگی روزمره، معمولاً نیازمند استفاده از سمعک هستند. انتخاب نوع سمعک به الگوی کم شنوایی بستگی دارد؛ به طور معمول:
- اگر افت شنوایی در فرکانس های بالا رخ داده باشد، سمعک های ریک (RIC) پیشنهاد می شوند.
- اگر کم شنوایی در تمام فرکانس ها و با شدت متوسط تا شدید باشد، سمعک های پشت گوشی (BTE) یا داخل گوشی (ITE/ITC) گزینه های مناسب تری خواهند بود.
در کلینیک شنوایی سنجی و سمعک اشراق، پس از انجام معاینات و تست های شنوایی دقیق، مشاوره تخصصی جهت انتخاب مناسب ترین روش جبران کم شنوایی ارائه می گردد. در صورتی که فرد دارای علائمی مانند وزوز گوش یا مشکلات ارتباطی باشد، انواع سمعک متناسب با شرایط شنوایی و بودجه وی معرفی شده و چند مدل سمعک به صورت آزمایشی روی گوش بیمار قرار می گیرد تا بهترین انتخاب صورت گیرد.
تمام سمعک های ارائه شده در کلینیک ما از جدیدترین و پیشرفته ترین مدل های روز دنیا هستند که با قیمتی مناسب و خدمات پس از فروش کامل در اختیار مراجعین قرار می گیرند.برای آشنایی با انواع سمعک و دریافت مشاوره تخصصی، به صفحه سمعک مراجعه کنید.
برندهای سمعک موجود در کلینیک اشراق
ما با معتبرترین برندهای جهانی سمعک همکاری داریم، از جمله:
- سمعک فوناک (Phonak)
- سمعک اتیکن (Oticon)
- سمعک زیمنس / سیگنیا (Siemens/Signia)
- سمعک ویدکس (Widex)
- سمعک یونیترون (Unitron)
و دیگر برندهای مطرح بین المللی...
تمامی مدل ها در انواع نامرئی داخل گوشی، پشت گوشی و ریک (RIC) موجود بوده و بر اساس نوع و میزان کم شنوایی شما تجویز می گردند.