عفونت گوش میانی چیست؟چه علائمی دارد؟راههای درمان آن

عفونت گوش میانی چسبناک یا (Glu ear)

گوش چسبناک یا( Glu ear) یا اوتیت میانی همراه با افیوژن زمانی اتفاق می‌افتد که مایع در گوش میانی کودک شما جمع شود. بعد از مدتی مایع غلیظ و چسبناک می‌شود مانند چسب گوش چسبناک یا چسبنده می‌تواند در یک یا دو گوش اتفاق بیافتد و اغلب به دنبال یک عفونت گوش اتفاق می‌افتد. پس از عفونت گوش مایع گوش میانی ممکن است در حفره گوش هفته‌ها باقی بماند حتی اگر فرزند شما آنتی‌بیوتیک مصرف کند ممکن است این اتفاق بیافتد. در هر 10 کودک مبتلا، 8 کودک در عرض 12 هفته مایع چسبناک جذب می‌شود.

گوش چسبناک چه کسانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟

چسب گوش بیشتر در نوزادان و کودکان کمتر از6 سال دیده می‌شود. در بزرگسالان نسبت به کودکان کمتر دیده می‌شود.

بیماری گوش چسبناک چه‌قدر شیوع دارد؟

بیماری گوش چسبناک در دوران کودکی رایج است. از هر5 کودک چیش دبستانی یک کودک ممکن است به این بیماری مبتلا شود و از هر 10 کودک، 8 کودک قبل از سن 10 سالگی به این بیماری مبتلا شوند.

گوش چسبنده چگونه بر فرزندم تاثیرمی‌گذارد؟

برای شنیدن عادی گوش میانی فرزند شما باید شفاف و پر از هوا باشد. هوا و ترشحات از طریق لوله باریکی به نام شیپور استاش که رابط بین گلو و گوش میانی است تبادل می‌شود. شیپور استاش به تهویه و تخلیه ترشحات کمک می‌کند و از پر شدن گوش میانی جلوگیری می‌نماید. شیپور استاش در کودکان پهن‌تر و افقی‌تر می‌باشد بنابراین نسبت به یک بزرگسال به خوبی کار نمی‌کند. بر اثر التهاب و عوامل ویروسی، گلو متورم می‌شود و عملکرد شیپور استاش در کودکان مختل می‌گردد و عضلات شیپور استاش به خوبی کار نمی‌کند و این لوله بسته می‌شود و هوا وارد گوش میانی نمی‌شود و تعادل فشار هوا بین داخل و خارج حفره گوش میانی مختل شده و در گوش میانی فشار منفی ایجاد می‌شود که این فشار منفی باعث ترشح مایع از عروق و بافت‌های گوش میانی می‌شود که با انسداد ادامه‌دار شیپور استاش و عدم تخلیه ترشحات این مایع چسبناک می‌گردد و لرزش پرده گوش و استخوان‌های گوش برای انتقال صدا مختل می‌گردد که این باعث کم‌شنوایی در کودک شما می‌شود.

علائم گوش چسبناک چیست؟

شایع‌ترین علامت چسبندگی گوش در کودکان و بزرگسالان کاهش شنوایی است. که ممکن است یک یا دو گوش را تحت تاثیر قرار دهد. این‌طور احساس می‌کنید که گوش شما کیپ است و صداها را به صورت خفه احساس می‌کنید. کم‌شنوایی طولانی مدت در کودکان باعث تاخیر در رشد و گفتار و زمان می‌شود که برای ما اهمیت زیادی دارد. به عنوان مثال ممکن است کودک کلمات را به صورت واضح تلفظ نکند. کودک شما ممکن است درد گوش یا صدای وزوز را تجربه کند و یا در هنگام بلع احساس فشار و پری در گوش خود داشته باشد. ممکن است کودک شما نتواند به شما بگوید که نمی‌شنود بنابراین شما باید خودتان به دنبال علائم بیماری باشید که شامل موارد ذیل می‌شود:

-    تغییر رفتار کودک
-    خواب‌آلودگی
-    عدم تمرکز
-    تمایل به تنها بازی کردن
-    وقتی نام کودک را صدا می‌کنید به شما پاسخ نمی‌دهد
-    از شما می‌خواهد که آن‌چه را گفته‌اید تکرار کنید
-    بلندتر صحبت کردن
-    از شما می‌خواهد صدای تلویزیون را زیاد کنید

علت چسبندگی گوش چیست؟

چسبندگی‌های گوش اغلب پس از عفونت گوش ایجاد می‌گردد. این زمانی اتفاق می‌افتد که مایع در طول عفونت ایجاد شود و پس از درمان عفونت مایع باقی بماند. باید گفت همیشه چسبندگی گوش به علت عفونت گوش رخ نمی‌دهد. انسداد و بدی عملکرد شیپور استاش می‌تواند بر اثر عوامل زیر نیز رخ بدهد.

-    سرماخوردگی و آنفولانزا
-    آلرژی
-    محرک‌‌ها از جمله دود سیگار
-    شرایط  ژنتیکی مثل سندروم داون
-    شکاف کام
-    GERD یا ریفلاکس اسیدی مزمن
-    شیرخوردن کودک به صورت درازکش
-    افزایش فشار هوا مثل پرواز یا غواصی

چگونه چسبندگی گوش تشخیص داده می‌شود؟

پزشک متخصص گوش کودک را با استفاده از اتوسکوپ مورد معاینه قرار می‌دهد و ممکن است در ابتدا از  والدین بخواهد یک یا دو ماه وضعیت کودک را تحت نظر داشته باشند تا مشاهده کنند آیا چسبندگی گوش خود به خود برطرف می‌شود یا خیر. اگر علائم کودک بعد از چند ماه ادامه داشت ، آزمایشات تخصصی را به شما پیشنهاد می‌هند.

برای تشخیص چسبندگی گوش چه آزمایشاتی انجام می‌شود؟

متخصص گوش و حلق و بینی معمولا آزمایش‌های ادیومتری و تمپاتومتری را پیشنهاد و نسخه می‌کند و شما را به کلینیک‌های شنوایی سنجی معرفی می‌کند. متخصص شنوایی سنجی ابتدا تست تمپاتومتری را انجام می‌دهد. این تست حرکت پرده گوش و سلامت گوش میانی را مورد بررسی قرار می‌دهد. اگر مایع پشت پرده گوش باشد پرده حرکت خود را به صورت نرمال انجام نمی‌دهد و نمودار به نام تمپانوگرام ترسیم می‌گردد. متخصص شنوایی تست شنوایی اثر مایع بر شنوایی کودک شما را تحت بررسی قرار می‌دهد. هر چه قدر کم‌شنوایی بیشتر باشد به این معنی است میزان درگیری بافت‌های گوش میانی و پرده بیشتر می‌باشد که نیاز به درمان اصولی و منظم دارد.

چسبندگی گوش چگونه درمان می‌شود؟

معمولا چسبندگی گوش خود به خود درمان می‌شود و پزشکان متخصص معمولا مدتی صبر می‌کنند تا ببینند آیا مایع خود به خود از بین می‌رود یا خیر. اگر علائم کودک شما بهبود پیدا نکرد گزینه‌های درمانی زیر انجام می‌شود:

-    آنتی بیوتیک
اگر کودک شما درد همراه با عفونت گوش داشته باشد متخصص گوش ممکن است یک دوره درمان آنتی‌بیوتیک را پیشنهاد دهد.

-    میرنگوتومی
متخصص ممکن است یک برش کوچک بر روی پرده گوش ایجاد کند تا مایع از طریق پرده گوش خارج شود. متخصص یک لوله گوش کوچک و تو خالی در برش قرار می‌دهد. این لوله به تقارن فشار گوش میانی کمک می‌کند. این لوله معمولا بعد از یکسال خود به خود می‌افتد.

-    آدنوئیدکتومی
اگر بزرگ شدن آدنوئید باعث اختلال عملکرد شیپور استاش شود و به تبع آن گوش چسبناک شود و با دارو درمان نشود و ادامه‌دار شود، متخصص اقدام به برداشتن آدنوئید می‌کند که همزمان با آن میرنگوتومی نیز انجام می‌شود.

-    سمعک
سمعک‌ها وسایلی هستند که صدا را تقویت می‌کنند و برای کمک به کاهش شنوایی موقت توسط پزشکان پیشنهاد می‌گردد. کودکان به خاطر این که در سن رشد گفتار و زبان هستند و باید ورودی‌های مناسب صدا داشته باشند اگر این ورودی‌ها مختل شود و صدا به اندازه نرمال و طبیعی به گوش آن‌ها نرسد بر روی رشد گفتار و مهارت‌های ارتباطی آن‌ها اثرات بدی می‌گذارد. اگر مشکلات خمیدگی گوش درمان نشود و یا درمان آن طول بکشد سمعک به صورت موقت پیشنهاد می‌گردد.

آیا عوارض احتمالی بعد از جراحی چسبندگی گوش وجود دارد؟

به احتمال زیاد فرزند شما پس از عمل میرنگوتومی هیچ مشکلی را تجربه نخواهد کرد. ممکن است تا چند روز بعد از جراحی چسبندگی گوش، ترشحاتی در گوش فرزندتان مشاهده کنید. اگر ترشح بیش از چند روز طول بکشد با متخصص خود تماس بگیرید.

چگونه می‌توانم چسبندگی گوش کودکم را به طور طبیعی درست کنم؟

ممکن است بتوانید چسبندگی گوش را در خانه درمان کنید. تمرینات گوش که می‌توانید از کودکان بخواهید انجام دهد تا به صورت موقت گوش میانی از مایع پاک شود یا مایع آن کم شود شامل:

-    مانور والساوا
یک تکنیک تنفس است که از کودکان بخواهید بینی خود را با دست بگیرد و دهانش بسته باشد با فشار هوا را از بینی خارج بکند. کودک ممکن است احساس کند که پرده گوش می‌لرزد که طبیعی است.

-    بالون بینیس
یک نازل بالون را به مجرای بینی می‌چسبانید در حالی که سوراخ دیگر بینی با انگشت مسدود شده باشد. کودک سعی می کند با بینی خود بالون را باد کند. این می‌تواند به تخلیه شیپور استاش با فشار دادن هوای از پشت گلو به گوش میانی کمک می‌کند.

چگونه می‌توان از بروز چسبندگی گوش جلوگیری کرد؟

شما می‌توانید با کاهش احتمال ابتلا به عفونت گوش از ابتلای فرزندتان به گوش چسبناک جلوگیری کنید. راه‌های کاهش ابتلا به عفونت گوش عبارتند از:
-    تغذیه با شیر مادر
-    عمود نگه داشتن کودک هنگام شیردهی
-    اجتناب از دود سیگار
-    آزمایش آلرژی
-    تمیز کردن و ضدعفونی کردن دست‌‌‌ها برای جلوگیری از انتقال بیماری

اگر کودک با گوش چسبناک داشته باشیم چه عوارضی ممکن است بروز کند؟

گوش چسبناک یک بیماری بسیار شایع است که معمولا خود به خود بهبود پیدا می‌کند. کودک شما ممکن است دچار کم‌شنوایی شود. این کم‌شنوایی می‌تواند بر رشد گفتار و زبان کودک اثر بگذارد و باعث مشکلات یادگیری و اجتماعی و ارتباطی کودک می‌شود.

ماندگاری گوش چسبنده چه‌قدر است؟

اغلب موارد چسبندگی گوش در عرض 2 تا 3 هفته خود به خود از بین می‌رود. اگر این وضعیت برای چندین ماه طول بکشد از متخصص گوش و حلق و بینی کمک می‌گیریم.

آیا کودک من می‌تواند با توجه به عارضه گوش چسبناک شنا کند یا به حمام برود؟

اگر کودک شما در درون پرده گوش ونت دارد(لوله) توصیه می‌شود گوش‌های او را به مدت 2 تا 4 هفته خشک نگه دارید. کودک شما می‌تواند حمام کند اما گوش‌هایش خیس نشود و پس از این بازه زمانی کودک هیچ محدودیتی ندارد. اگر برخی از کودکان در معرض خطر عفونت باشند لازم است اقدامات احتیاطی زیر را انجام دهند:
-    اجتناب کردن از پریدن در آب
-    استفاده از گوش گیر و کلاه شنا
-    دوری از استخرهای شنا و دریاچه‌های بدون کلر
-    مراقب باشید هنگام شستن موها از وارد شدن آب به گوش فرزندتان جلوگیری شود

آیا کودک من هنگام پرواز با وجود چسبندگی گوش به مشکل بر می‌خورد؟

اکثر کودکان با چسبندگی گوش هنگام پرواز مشکلی ندارند اما در این زمینه باید قبل از پرواز با متخصص خود صحبت کنید. مایع گوش میانی کودک شما می‌تواند هنگام پرواز بر اثر تغییرات ناگهانی فشار منبسط شود که به آن گوش هواپیما گفته می‌شود. خوردن و آشامیدن هنگام پرواز و نشستن هوایی باعث باز شدن شیپور استاش می‌شود و از ناراحتی و درد کودک جلوگیری می‌کند.

چه سوالاتی از متخصص می‌توانیم بپرسیم؟
اگر کودک شما مشکل چسبندگی گوش دارد و ممکن است سؤالات زیادی در این مورد داشته باشید. متخصص می‌بایست به سؤالات شما پاسخ دهد. این سؤالات شامل:

-    چرا کودک من مایعی در گوش دارد؟
-    آیا فرزند من نیاز به درمان دارد؟
-    فرزند من به چه نوع درمانی نیاز دارد؟
-    چگونه می‌توانم از این وضعیت در آینده جلوگیری کنیم؟

چسبندگی گوش یا گوش چسبناک (Glu ear) یکی از بیماری‌های شایع کودکان می‌باشد. که در اکثر موارد خود به خود خوب می‌شود و در بعضی از موارد ممکن است نیاز به درمان و جراحی داشته باشد. تجمع مایع در پشت گوش می‌تواند باعث کاهش شنوایی در کودکان شود. که اگر مقداری طولانی شود باعث ایجاد اختلالات گفتار و زبان در کودک می‌گردد. اگر کودکان دچار این مشکل شد به متخصص گوش و حلق و بینی و شنوایی، که درکلینیک ارزیابی و سمعک اشراق هستند مراجعه فرمایید تا با انجام آزمایش‌های تخصصی و مشاوره و درمان به موقع از ایجاد عوارض کم‌شنوایی در کودکان جلوگیری نماییم. کلینیک و سمعک اشراق با وجود کادر درمانی مجرب آماده خدمت رسانی به عزیزان می‌باشد.