یکی از اشکال کم شنوایی که شیوع کمتری نسبت به کم شنوایی در فرکانسهای بالا دارد کم شنوایی در فرکانس پایین میباشد، که به آن شیب معکوس گفته میشود. بر روی برگه شنوایی سنجی که نمودار شنوایی رسم میشود سمت راست نمودار، به سمت بالا حرکت میکند و سمت چپ آن به سمت پائین، کم شنوایی در فرکانس پایین را نشان می دهد. در فرکانس میانی و بالا، شنوایی در حد نرمال یا نزدیک به نرمال میباشد.
در این نوع کم شنوایی، معمولاً صداهای بم ضعیف تر شنیده می شود و صداهای زیر (کودکان و خانمها) راحت تر درک می شود. این کم شنوایی ممکن است ملایم یا شدید باشد یک یا دو گوش را درگیر کند و در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد. افراد با این کم شنوایی، هنگام شنیدن گفتار، بلندی صدا برایشان کم میباشد و از کاهش انرژی صدای گفتاری رنج میبرند همچنین افراد در شنیدن صدا (اَ - اِ و.....) مشکل دارند و برخلاف افرادی که کم شنوایی در فرکانس بالا دارند بلند صحبت کردن مشکل این افراد را کم میکند و برای آنها مفید میباشد. چون بلند صحبت کردن توانایی در شنیدن صداهایی با فرکانسهای پایین را افزایش میدهد و مشکلات درکی را کاهش میدهد.
علائم کم شنوایی در فرکانس پایین را می توان زمانی تشخیص داد که:
این نوع کم شنوایی ممکن است ژنتیکی باشد یا اکتسابی. که ممکن است به هر علتی بعد از تولد اتفاق بیافتد در بعضی از موارد این کم شنوایی ممکن است بر اثر بیماری منییر یا اتواسکلروزیس و یا اختلالات اتوایمیون برای افراد ایجاد شود که علاوه بر کم شنوایی سردرد و سرگیجه و وزوز نیز همراه آن میباشد.
در بعضی از این بیماریها مثل منییر کم شنوایی پیشرونده بود. و به مرور زمان علاوه بر فرکانسهای پایین فرکانسهای بالا نیز افت پیدا میکند باید به این نکته توجه کنید که وجود کم شنوایی در فرکانسهای پایین احتمال وجود اختلال عروقی و قلبی را افزایش میدهد اما هنوز علت ارتباط بین این دو به صورت دقیق مشخص نشده است.
به خاطر اینکه این نوع کم شنوایی نادر است و عوارض آن در شنیدن برای افراد کم میباشد ممکن است فرد مبتلا سالها دچار این کم شنوایی باشد و برای تشخیص و درمان هیچگونه اقدامی انجام ندهد. بهترین آزمایش برای تشخیص کم شنوایی در فرکانسهای پایین آزمایش شنوایی سنجی با تون خالص است که در کلینیک های شنوایی سنجی انجام میشود. در کلینیک با استفاده از دستگاههای پیشرفته آزمایش شنوایی انجام میشود و شکل کم شنوایی بررسی و برگه ادیوگرام به صورت نمودار ترسیم میشود که معمولاً شیب نمودار به سمت چپ میباشد که به آن نمودار شیب معکوس یا کم شنوایی در فرکانسهای پایین گفته میشود.
ابتدا از مراجعه کننده در مطب شنواییسنجی علت مراجعه و مشکلاتی که دارد سوالاتی پرسیده میشود و تشکیل پرونده انجام میگردد بعد از آن گوش معاینه میگردد و پس از معاینه به درون کابین شنوائی سنجی هدایت میگردد و هدفونهایی برروی گوش گذاشته میشود و به مراجعهکننده گفته میشود هر موقع صدای سوت یا بوق را شنید حتی اگر صدا خیلی کم بود این دکمه را فشار بده یا دستتو بالا بگیر بعد از انجام تست شنوایی مراجعه کننده برای پیگیری مراحل درمانی به متخصص گوش و حلق و بینی ارجاع داده میشود.
سمعک میتواند به تقویت صداهای پایین بدون تقویت فرکانس های بالا به ما کمک کند. از آنجاییکه کم شنوایی در فرکانسهای پایین بسیار نادر است تعداد کمی از متخصصین شنوایی تجربه تنظیم سمعک ها را دارند لذا نسبت به تنظیم سمعک افراد با کم شنوایی در فرکانس های بالا سخت و مشکلتر است.
یکی از مشکلاتی که در تنظیم سمعک با آن مواجه هستیم وجود رکروتمنت (افزایش غیرطبیعی بلندی صدا) در این افراد است که در تنظیم سمعکها باید این مسئله لحاظ شود. اگر کم شنوایی بر اثر اتواسکلروزیس باشد معمولاً اقدامات جراحی باید ایجاد شود و اگر کم شنوایی در فرکانسهای پایین بر اثر بیماری منییر باشد اقدامات دارویی و کنترلی رژیم غذایی و یا نهایتاً استفاده از سمعک توصیه میشود.